Paciorki

W środku marcowej nocy wysiadłem na warszawskim Dworcu Centralnym. W głowie szumiało; sam nie wiem – z wrażeń, pijaństwa, czy od fortuny jaką miałem w tajnej kieszeni. Wracałem z Belgii. Czułem się bogaty, silny, ważny. W torbie pobrzękiwały butelki z niemieckim piwem. Słowiańska dusza rwała się do czynu. No, jeżeli nie do czynu, to przynajmniej do drobnego, ale dobrego uczynku.
Napatoczył mi się „dworcowy bezdomny”. Jego siwa broda, brudne ciuchy i połatana torba wydały się godne ubolewania. Postanowiłem mu pomóc dając pieniądze. Przysiadłem doń na peronowej ławce.
Dworcowy dziad bacznie mi się przyjrzał. Milczał. Gdy już miałem sięgnąć do kieszeni by go oszołomić darowizną, powiedział:
– Widzę, że potrzebujesz pomocy. Masz – wyciągnął z połatanej torby niewielki zeszycik.
Zaniemówiłem. Zanim odzyskałem rezon, dziad odszedł w peronowe zaułki. Na ławce pozostał niemiłosiernie wyświechtany zeszyt, który aż kleił się od brudu. Wziąłem go nie bez obrzydzenia. Na wewnętrznej stronie okładki widniał wykaligrafowany napis: przeczytaj i podaj dalej. Zajrzałem do środka. Kartki były pokryte koślawymi literami, kleksami i plamami różnego autoramentu. Zapiski te najwidoczniej służyły niejednej osobie i niejednemu celowi. Z toaletowym włącznie. Wnioskowałem to po resztkach wyrwanych stron. Treść dawała się ledwie rozszyfrować. Litery pisane różnymi narzędziami, najprawdopodobniej przez wiele osób. Było to coś na kształt pamiętnika bezdomnych dziadów. Otwierałem zeszycik i trafiałem na jakieś mędrkowanie, przeplatane moralizatorskimi historyjkami dla nieudaczników. Wszystko nadęte i mentorskie, niczym niedzielne kazanie w prowincjonalnym miasteczku. Wszędzie przewijał się Bóg, Mahomet, Żyd, Car, Szatan i wielu innych Tego, i Tamtego świata.
Chyba tylko dzięki wjeżdżającemu pociągowi nie wyrzuciłem tego podarunku do kosza. Wciskając odruchowo zeszycik między butelki piwa pośpiesznie wskoczyłem do wagonu. Tam dałem w gaz i na długo zapomniałem o wręczonych zapiskach.

Dopiero na wiosnę 1998 roku, czyli sześć lat później przypomniałem o dworcowym dziadzie i jego podarku. Był to czas, kiedy faktycznie potrzebowałem pomocy. Z niemałym trudem odszukałem zeszycik, a z jeszcze większym odczytałem go. Będąc w życiowych tarapatach zupełnie inaczej odbierałem treść tych zapisków. Co prawda drażnił mnie ich patos i styl, nie wszystko było jasne – ale podświadomie czułem, że są to rzeczy bardzo ważne, które być może z czasem pojmę.
To co zdołałem – przepisałem, wygładziłem i uporządkowałem. Oryginał, zgodnie z zaleceniem, podałem dalej. Całość podzieliłem na części by nie zniechęcić czytelnika nawałem prostych, ale istotnych informacji. Ten, kto to będzie czytać niech wie, że do tej lektury można – i należy powracać; że można ją czytać dowolnie, bez żadnej kolejności. Są tam prawdy uniwersalne, których dotykamy co dnia, nie zawsze zdając sobie sprawę z ich istnienia. Są jak paciorki życiowego różańca – w każdym z nich kryje się nie jakaś oklepana formułka, ale odpowiedź na te – Najważniejsze Pytania…

Adam Andryszczyk​